Kur përpjekjet për ndryshim dështojnë, liderët shpesh pyesin veten, pse?
Një vizion i ri, politika të reja dhe madje njerëz të rinj mund të ndihmojnë në realizimin e ndryshimeve, por shpesh, me kalimin e kohës, bëhet e qartë se asgjë nuk ka ndryshuar vërtet. Kjo ndodh kur rëndësia e ndryshimit kulturor në procesin e menaxhimit të ndryshimeve nënvlerësohet.
Edhe kur njerëzit e kuptojnë rëndësinë e kulturës, ndryshimi i saj mbetet një sfidë e madhe. Ndryshimi i vërtetë kulturor kërkon një transformim në mënyrën se si njerëzit mendojnë dhe veprojnë. Për ta arritur këtë, liderët duhet të fitojnë zemrat dhe të bindin mendjet se ndryshimi është i domosdoshëm.
Ky artikull ofron një përmbledhje të elementeve kryesore të ndryshimit kulturor dhe paraqet një proces që mund ta përdorni për ta kthyer teorinë në praktikë për organizatën ose ekipin tuaj.
Çfarë është Kultura Organizative?
Një përkufizim i njohur i kulturës organizative është: “Mënyra se si i bëjmë gjërat këtu.”
Edgar Schein, një figurë kyçe në fushën e kulturës organizative dhe zhvillimit të karrierës, ofron një përkufizim më të gjatë:
“Modeli i supozimeve bazë që një grup ka shpikur, zbuluar ose zhvilluar për të përballuar problemet e adaptimit të jashtëm ose integrimit të brendshëm, që kanë funksionuar mirë dhe u mësohen anëtarëve të rinj si mënyra e perceptimit, të menduarit, të ndjenjës dhe të sjelljes.”
Ky përshkrim mbulon katër elementë kryesorë të kulturës organizative:
- I përket një grupi.
- Ndihmon grupin të përballojë problemet.
- I mësohet anëtarëve të rinj – trashëgohet dhe përcillet.
- Mbështetet në perceptime, mendime, ndjenja dhe sjellje.
Marrëdhënia midis Ndryshimit dhe Kulturës
Për liderët dhe menaxherët, të kuptuarit e kulturës unike të organizatës dhe rolit thelbësor që ajo luan në menaxhimin e ndryshimeve është thelbësore.
Kultura udhëzon dhe informon vendimet dhe sjelljet e punonjësve në një nivel të thellë dhe të pavetëdijshëm. Për rrjedhojë, ajo ka një ndikim të fuqishëm në mënyrën se si operon organizata dhe përfundimisht në suksesin e saj.
Në disa raste, drejtimi i ndryshimit bëhet i vështirë kur vizioni ose drejtimi i ri për organizatën bie ndesh me kulturën ekzistuese. Gjithashtu, ndryshimi bëhet sfidues kur kultura ekzistuese bllokon përpjekjet për të ndryshuar status quo-në.
Para se të përpiqeni të ndryshoni kulturën në organizatën tuaj, është e rëndësishme të merrni në konsideratë këto:
Katër paralajmërime mbi kulturën
- Pyesni veten pse duhet të ndryshojë kultura.
Para se të ndërmerrni hapa drejt ndryshimit, mendoni me kujdes përse është e nevojshme. Cilin problem synon të zgjidhë ndryshimi kulturor? A do ta zgjidhë ky ndryshim vërtet këtë problem? - Përdorni atë që funksionon për ju, jo për të tjerët.
Kulturat organizative janë unike. Çfarë funksionon për një organizatë, mund të mos funksionojë për një tjetër. Sigurohuni që ndryshimi të jetë i duhuri për organizatën tuaj. - Nuk duhet gjithmonë të mendoni në mënyrë madhore.
Filloni me hapa të vegjël. Përfshini punonjësit dhe menaxherët në aktivitete që përmirësojnë ambientin pa i etiketuar si “ndryshime kulturore.”[1] - Punoni nga poshtë lart.
Ndryshimet kulturore kanë më shumë gjasa të jenë të suksesshme kur nisen nga menaxhimi i mesëm dhe drejtohen lart, drejt ekipit drejtues. [2]
Një shënim i rëndësishëm mbi matjen e ndryshimit
Ndryshimi kulturor është i vështirë për t’u matur. Përqendrohuni më shumë tek ndjesia që krijon ndryshimi sesa tek të dhënat e ngurta. Përdorni anketime, grupe fokusimi ose mënyra të tjera për të marrë reagime nga punonjësit dhe matni sjelljet që përputhen me vlerat e reja.
Pesë hapat drejt ndryshimit të qëndrueshëm kulturor
- Kuptoni Kulturën Aktuale.
Shfrytëzoni mjete të ndryshme për të vlerësuar kulturën si p.sh. anketimet ose grupe fokusimi. - Kritikoni Kulturën.
Identifikoni elementet pozitive që duhet të mbahen dhe ato negative që duhen eliminuar. - Zhvilloni një Vizion për Kulturën e Re.
Përcaktoni vlerat kryesore që doni të reflektohen në kulturën tuaj. [3] - Shpërndani Vizionin Kulturor.
Bëjeni të qartë pse është e domosdoshme kjo kulturë e re dhe si mund ta arrini atë. - Ndryshoni Sjelljen e Lidershipit.
Liderët duhet të modelojnë sjelljet që duan të shohin tek të tjerët.
Përfundim
Ndryshimi kulturor është i vështirë, por jo i pamundur. Ai kërkon angazhim, përkushtim dhe një vizion të qartë nga liderët. Duke përfshirë gjithë organizatën dhe duke përdorur mekanizma të fuqishëm si rekrutimi, shpërblimi dhe proceset e brendshme, mund të arrini ndryshime që qëndrojnë në kohë.
Referencat
[1] Tim Harford, ekonomist dhe autor, shpjegon rëndësinë e eksperimenteve të vogla për të minimizuar rrezikun e dështimit të projekteve të mëdha.
[2] Peter Elsmore, në studimin e tij të vitit 1995 mbi ndryshimin kulturor, evidentoi avantazhet e metodave “nga poshtë lart.”
[3] Vlerat përbëjnë blloqet ndërtuese të kulturës dhe ndikojnë në sjelljen e organizatës në situata të ndryshme.
