14.2 C
Pristina
spot_img

The Big Short (E shkurtra e madhe) – Michael Lewis

Share:

Tregu i obligacioneve hipotekore në Shtetet e Bashkuara: lakmia dhe hipotekat që u jepen të gjithëve

Tregu i obligacioneve hipotekore lindi në Shtetet e Bashkuara në fund të viteve 1980. Wall Street filloi të angazhohej në një sektor të ri, atë të borxheve të qytetarëve të thjeshtë amerikanë.

Fillimisht, këto obligacione hipotekore janë mjaft të sigurta. Më pas, tregu i hipotekave zgjerohet dhe gjithashtu merr në konsideratë qytetarët më pak të kualifikuar; kështu që obligacionet fillojnë të përbëhen nga “hipotekat subprime”, dmth: hipotekat e dhëna personave me rrezik të lartë falimentimi.

Një obligacion hipotekor përbëhet nga mijëra hipoteka private rezidenciale, të grupuara në një portofol të vetëm. Obligacioni i hipotekës përdoret për dhënien e kredive që nuk kanë kërkesat e nevojshme për t’u garantuar nga shteti, të gjitha me synimin për të dhënë kredi për gjithnjë e më shumë njerëz dhe për të mundësuar zgjerimin e tregut të produkteve financiare derivative.

Steve Eisman punon për Oppenheimer dhe së shpejti vendoset si një nga analistët e paktë që mund të trazojë tregjet me mënyrën e tij origjinale të shikimit të gjërave. Ai nuk është një personazh shumë i bukur; ai e përkufizon veten si një person “vërtetë i vrazhdë” dhe është një individ mjaft ekstravagant, i cili hyn në botën po aq të çuditshme të Wall Street. Ai hyn në tregun e obligacioneve dhe menjëherë ndjen se diçka nuk shkon. Me ndihmën e asistentit të tij, që merret me kontabilitetin, ai merr përsipër të kryejë analiza me synimin për të kthyer përmbys të gjithë sektorin e hipotekave.

Ai studion nga afër të dhënat për hipotekat subprime dhe zbulon se këto hipoteka bëhen letra me vlerë që mund të tregtohen në tregje, ose obligacione të garantuara me hipotekë; kompanitë që i menaxhojnë ato, deklarojnë fitime gjithnjë e më të larta, por shmangin deklarimin e shkallës së lartë të falimentimit në rrjedhën e sipërme. Kur Eisman kërkon të dhëna për këtë, ato nuk jepen, sikur të ishin të parëndësishme.

Ajo që zbulon përfundimisht është alarmante: kompanitë e specializuara në hipotekat subprime po rriten me shpejtësi, duke aplikuar rregulla të pakuptimta të kontabilitetit, të cilat jo vetëm mbulojnë faktin se nuk kanë fitime, por tregojnë fitime fiktive, të realizuara me mjeshtëri me anë të kontabilitetit “kreativ”.

Ai shkroi një raport që e botoi në 1997, në të cilin shkatërroi kompanitë e hipotekave subprime, duke shkaktuar kërdi në mes të asaj që duket të jetë bumi i madh ekonomik i SHBA-së. Dikush do të priste që tregu të kuptonte mësimin dhe për këtë arsye të ndalonte dhënien e kredive hipotekore për ata që nuk janë në gjendje t’i shlyejnë ato, por pjesa tjetër e historisë tregon se mësimit nuk iu kushtua aspak vëmendje.

━ të ngjashme si kjo