E dua apo më duhet? Një ndryshim thelbësor
Para se të bëni çdo lloj blerje, le të përpiqemi të ndalemi për një moment dhe të reflektojmë. Shpesh, kur jemi të bindur se diçka “na duhet”, në të vërtetë po veprojmë nga impulse irracionale.
Nga “Më duhet vërtet një kafe” tek “Absolutisht duhet ta kem atë çantë të shtrenjtë”, është e lehtë të ngatërrosh një dëshirë me një nevojë.
Nevojat janë të gjitha ato shpenzime pa të cilat nuk mund të mbijetojmë, siç janë ushqimi, veshja, shtëpia. Disa nga këto gjëra mund të na sjellin kënaqësi, të tilla si ushqimi ose veshja, ndërsa të tjerët, të tilla si faturat, nuk janë veçanërisht të këndshme, por mbeten thelbësore.
Dëshirat janë të gjitha ato gjëra që, të paktën në teori, s’mund të bëjmë pa to. Këtu ligjërimi është pak më i koklavitur, sepse është një pyetje jashtëzakonisht subjektive. Shpesh kjo lloj blerje na duket thelbësore për momentin. Megjithatë le të pyesim veten nëse mund të kishim bërë pa të.
Rregullat për hartimin e një buxheti të mirë
Një nga mënyrat më efektive për të kontrolluar shpenzimet, veçanërisht ato të panevojshme, është hartimi i një buxheti. Ekzistojnë qasje të ndryshme, nga ato më fleksibilet tek ato në të cilat duhet të vendoset për çdo lek që fitojmë.
Një metodë e tillë është 50/20/30. Në këtë model, i ndajmë të ardhurat tona në tre grupe:
- 50% – shpenzime thelbësore, për qera, fatura, ushqim, etj. Shkurtimisht, gjithçka që hyn në kategorinë e nevojave.
- 20% – të ndahen për arritjen e qëllimeve. Kjo mund të jetë kthimi i parakohshëm i borxheve, blerja e një makine, ose ndonjë objektiv tjetër afatshkurtër dhe afatmesëm.
- 30% – shpenzime “ekstra”, pra, ato jo thelbësore. Kjo është pjesa e të ardhurave që zakonisht quhet e ardhur e disponueshme. Mund t’i përdorim këto para për ato që duam: udhëtime, restorante, koncerte, pazar. Është e rëndësishme që kjo kategori të shfaqet e fundit, kështu që nuk do të ndikojë te dy të tjerët.