Mjekësia e Thellë
Përmbledhje Libri
Hyrje
Çfarë ka në këtë libër për mua? Një vështrim realist se si inteligjenca artificiale do ta ndryshojë mjekësinë dhe kujdesin shëndetësor.
Në ditët e sotme e gjejmë veten buzë revolucionit teknologjik. Në vitet e ardhshme, inteligjenca artificale do të ndikojë në pothuajse çdo industri dhe punë, duke e ndryshuar përgjithmonë mënyrën se si jetojmë dhe punojmë. Dhe fusha e mjekësisë nuk bën përjashtim.
Por a nënkupton kjo se po shkojmë drejt një bote ku, nëse sëmuremi, jemi nën kujdesin e mjekëve dhe motrave? Epo, jo saktësisht. Ne mund të jemi në gjendje të heqim dorë nga llojet tjera të IA për shembull veturat pa shoferë-por mjekësia gjithmonë do të kërkojë një formë të mbikëqyrjes njerëzore.
E ardhmja më e mirë për mjekësinë është ajo në të cilën njerëzit dhe algoritmet janë në gjendje secila ti përdorin përparësite e tyre të veqanta dhe të punojnë së bashku për ta përmiresuar kujdesin ndaj pacientëve dhe sistemet mjekësore. Një ditë, IA mund të jetë në gjendje të bëjë kontrolla mjekësore të sakta dhe të plota. Por do të kemi nevojë për njerëzit që ti aplikojnë këto kontrolla për të ndërtuar raporte të thella dhe të besueshme me pacientët që ditët e sotme shpesh po mungojnë.
Në këto pulsime do të mësoni:
- Si mësimi i makinerive shpëtoi jetën e një të porsalinduri
- Si mundet IA ta parashikojë depresionin duke përdorur telefonin tënd të mençur; dhe
- Si mund të kemi spitale me mjekë por pa pacientë.
Ideja kyçe 1
Kujdesi shëndetësor kërkon një kalim nga mjekësia e cekët në mjekësinë e thellë.
Roberti ishte një 56 vjeqar mjaft i shëndetshëm. Por një pasdite ai përjetoi atë që mjekët e quajnë ‘’goditje e vogël’’-fytyra e tij u mpi dhe ai filloi të kishte problem me shikimin etij. Mjekët e tij i thanë atij të vazhdonte ta merrte nga një aspirin çdo ditë, ashtu siq kishte bërë më parë. I pakënaqur me përshkrimin, Roberti shkoi tek një neurolog, i cili pastaj e referoi atë tek një kardiolog. Ishte kështu se si ai e kuptoi se kishte një patent foramen ovale, apo PFO, një vrimë të hollë në murin që i ndan dy barkushet e zemrës s tij.
Kardiologu tha se gjendja e tij ishte shkaku i goditjes së vogël që kishte pasur Roberti, dhe se ai kishte nevojë për një ndërhyrje për ta mbyllur vrimën në zemrën e tij. Por Roberti nuk ishte aq i sigurtë.
Mesazhi kyç këtu është: Kujdesi shëndetësor kërkon një ndërrim nga mjekësia e cekët në mjekësinë e thellë.
Pasi ishte tek kardiologu, Roberti erdhi ta takonte autorin, Erik Topol-poashtu kardiolog-për një mendim të dyte. Topol u shokua nga kontrolla origjinale; një në pesë të rritur kanë PFO, dhe gjendja nuk lidhet me goditjet. Kështuqë ai dhe Roberti punuan së bashku për ta përcaktuar problemin real të Robertit dhe e kuptoi se ishte një fibrillacion atrial, i cili mund të trajtohet me një hollues të thjeshtë gjaku.
Situata e Robertit e ilustron atë që Topoli e quan mjekësia e cekët, në të cilën mjekët e depresionuar, të lodhur nuk gjejnë kohë për të zhvilluar lidhje reale me pacientët etij dhe të bëjnë kontrolla hollistike.
Vizitat mesatare klinike në Shtetet e Bashkuara, për shembull, zgjasin vetëm shtatë minuta. Ndoshta si rezultat i kësaj, egzistojnë 12 milion diagnoza domethënëse për vit nëpër vend, dhe gati një e treta e operimeve mjekësore që kryhen janë të panevojshme.
Pacientët po vuajnë, por ashtu janë edhe njerëzit që i trajtojnë ata. Një në katër fizikantë të rinjë përjeton depresion, dhe pothuajse gjysma e Mjekëve Amerikanë kanë simptoma të djegjes. Kjo gjendje e rrit jashtëzakonisht rrezikun e gabimeve mjekësore-dhe madje edhe qon në vetëvrasje të fizikantëve.
Për ta trajtuar këtë problem, ne duhet të fillojmë ndërrimin nga mjeksia e cekët në mjekësi të thellë. Ky ndërrim shfaqet në tri mënyra bazike. Së pari, mjekësia do të kërkojë nga fizikantët që thellësisht ta përcaktojnë çdo individ me po aq histori personale mjekësore relevante të mundur. Së dyti, do të kërkojë mësim të thellë në pjesën e inteligjencës artificiale për ti shtuar aftësitë diagnostike të mjekëve dhe detyrave automative përsëritëse. Dhe përfundimisht, mjekësia e thellë do të kërkoj nga mjekët të praktikojnë empati të thellë-duke i parë pacientët si njerëz realë, jo si probleme që duhet të diagnostifikohen.
Ideja kyçe 2
Inteligjenca artificiale mund ti bëjë dobi shumë kujdesit shëndetësor, por ajo ka kufizime.
Inteligjenca artificiale në mjekësi mund të duhet sikur pjesë e ndonjë të ardhmeje të largët. Por në fakt, ajo është duke u përdorur tashmë për të shpëtuar jetë.
Në një rast, një bebe mashkull shkoi në shtëpi tre ditë pas lindjes. Pesë ditë më vonë, nna e tij e dërgoi me vrap në emergjencë të Spitalit të Fëmijëve Rady në San Diego. I porsalinduri po përjetonte konvulsione të vazhdueshme të cilat vetëm sa po përkeqësoheshin.
Ndërsa gjërat dukeshin të zymta, një mostër e gjakut të djalit u dërgua në laborator për renditjen e shpejtë të të gjithë gjenomit. Në vetëm 20 sekonda, IA përpunoi të gjithë dosjen mjekësore të djalit. Më pas, algoritmet e mësimit të makinerive shoshitën të dhënat, duke goditur përfundimisht një variant të rrallë gjenetik që mund të shkaktonte krizat e djalit. Trajtimi i tij me vitaminë B6 dhe suplemente arginine mund të anashkalojë efektet e këtij gjeni.
Mesazhi kryesor këtu është: Inteligjenca artificiale mund të përfitojë shumë nga kujdesi shëndetësor, por ajo ka kufizimet e saj.
Falë këtij trajtimi – dhe punës së shpejtë të AI – krizat e të porsalindurit përfunduan. Ai tani është krejtësisht i shëndetshëm. Ky rast tregon se IA, duke punuar me mjekë njerëz, ka potencial për të shpëtuar jetën. Por, përpara se të tregoheni shumë rapsodik në lidhje me aftësitë e IA, është thelbësore të merren parasysh kufizimet e saj.
Së pari dhe para së gjithash, IA varet krejtësisht nga cilësia e të dhënave të saj; kjo është e tëra që ajo mund ti përdor për të mësuar dhe për të bërë parashikime. Shumica e IA punon me të dhëna të strukturuara që janë të standardizuara dhe të kërkueshme. Të dhënat mjekësore, sidoqoftë, janë shpesh të pastrukturuara dhe rrëfimore nga natyra. Etiketat e pasakta apo të gabueshme munden shumë lehtë të përzihen me rezultatin e algoritmint.
Gjithashtu, AI nuk është krijuese; ajo nuk mund të ëndërrojë zgjidhje të reja për problemet. Një herë, Topol po trajtonte një 70-vjeçar që vuante nga lodhja ekstreme. Një skanim CT zbuloi se arteria e tij e djathtë koronare ishte ngushtuar me 80 përqind. Topol ishte i hutuar pasi kjo çështje normalisht nuk shkakton lodhje kaq të rëndë.
Ai shpjegoi situatën dhe ofroi vendosjen e një stente në arterien e bllokuar, gjë për të cilën pacienti pranoi. Në mbrëmjen e operacionit, pacienti tashmë mund të ecte disa blloqe pa u ndier i lodhur. Ai raportoi se ndihej më i fortë dhe më mirë se kurrë. Një algoritëm kompjuterik nuk mund ta rekomandonte kurrë atë procedurë, pasi nuk kishte precedentë për situatën specifike të këtij njeriu.
AI aktual ka disa kufizime kritike që nuk do ta lejojnë kurrë atë të zëvendësojë plotësisht mjekët njerëzorë. Por ende mund të përfitojë shumë mjekësia.
Ideja kyçe 3
Doktorët mund ta përdorin IA për ti ndihmuar ti bëjnë diagnozat e tyre.
Shumë njerëz mendojnë se njerëzit janë të pagabueshëm-pothuajse supernjerëz. Por sikur të gjithë të tjerët, mjekët mund të kenë paragjykime të brendshme që shkaktojnë gabime edhe në diagnozë edhe në trajtim.
Merreni heuristikën e përfaqësimit, një paragjykim që i bën njerëzit të marrin vendime bazuar në përvojat e tyre të kaluara. Kjo mund të çojë një mjek që të diagnostikojë gabimisht një sëmundje për një tjetër – veçanërisht nëse ai nuk po shqyrton me kujdes të gjitha simptomat e një pacienti. Ndoshta edhe më tinëzare është paragjykimi i mbibesimit, i cili i bën mjekët të besojnë se diagnozat e tyre janë të sakta më shpesh sesa janë në të vërtetë.
Të gjitha këto paragjykime hyjnë në lojë kur njerëzit përdorin intuitën për të bërë gjykime të shpejta, siç bëjnë shpesh mjekët kur diagnostikojnë pacientët. Mund të duhen vite përvojë për të pakësuar ndikimin e këtyre paragjykimeve – ose, ndoshta, ndihmën e AI.
Mesazhi kryesor këtu është: Mjekët mund të përdorin IA për të ndihmuar në përmirësimin e diagnozave të tyre.
Çfarë bëni kur jeni duke përjetuar simptoma, por nuk e dini shkakun? Me shumë mundësi, ju drejtoheni te Google ose një kontrollues simptomash në internet. Ka shumë atje, por ato ende nuk janë veçanërisht të sakta. Një studim i vitit 2015 i 23 kontrolluesve të simptomave në internet zbuloi se vetëm 34 përqind e tyre mund të dilnin me një diagnozë të saktë.
Për momentin, është e vështirë për makinat të bëjnë diagnoza gjithëpërfshirëse, holistike. Por ata bëjnë mirë kur diagnostikojnë lloje specifike të sëmundjeve. Merrni aplikacionin Face2Gene, i cili mund të ndihmojë në diagnostikimin e më shumë se 4000 kushteve të ndryshme gjenetike duke njohur tipare të veçanta të fytyrës që lidhen me to. Gjashtëdhjetë përqind e gjenetistëve mjekësorë dhe këshilltarëve gjenetikë tashmë e përdorin aplikacionin në praktikën e tyre.
Për të bërë përdorim të gjerë të IA për diagnostikimin mjekësor, ne duhet ta transformojmë praktikën në një shkencë të drejtuar nga të dhënat. Kjo do të kërkojë një sasi masive informacioni që do të mblidhet për çdo individ – në mënyrë ideale, duke filluar nga faza para lindjes dhe duke vazhduar gjatë gjithë jetës sonë.
Sigurisht, mbledhja e të dhënave në një shkallë masive sjell shqetësime të vlefshme. Nëse do të kishin akses në të dhëna të detajuara rreth pacientëve, kompanitë e sigurimeve mund të përdornin analitikën e IA për të ndarë njerëzit bazuar në rreziqet e tyre shëndetësore dhe për të krijuar dallime të mëdha në normat e mbulimit për pacientët me rrezik më të lartë.
Pa dyshim, rregulloret e qeverisë do të jenë të nevojshme për të parandaluar këto abuzime të të dhënave të pacientëve. Por ne nuk duhet të lejojmë që shqetësimet të tejkalojnë kontributet e mundshme të IA. Në disa pulsimet e ardhshme, ne do të shikojmë se si IA mund të ndihmojë lloje specifike të mjekësisë.
Ideja kyçe 4
Diagnostifikimi i bazuar në njohjen e modelit mund ta përdorë shumë IA.
A keni shkuar ndonjëherë te ndonjë mjek i cili shumë pak ju ka shikuar gjatë vizites tek ai? I cili në vend se të kalonte shumicën e kohës së saj duke shkruar shënime në kompjuter? Nëse keshtu, ajo me siguri ka qenë duke rifreskuar regjistrimin e shëndetit elektronik, apo ESHE. Eshe-të janë zhvilluar për ti lehtësuar jetët e mjekeve klinike. Në vend se ta bëjnë këtë, ato janë bërë pengesë në komunikimin në mes të mjekut dhe pacientit.
Për fat të mirë, gjëra të tilla si ESHE-të janë të pjekura për automatizim. Një lloj mësimi makinerie i quajtur Përpunimi i Gjuhës Natyrore mund të përdoret potencialisht për të ngjitur dhe transkriptuar të gjitha fjalët e shkëmbyera gjatë një vizite te mjeku. Praktimi I kësaj do ta lironte kohën e mjekëve në mënyrë që ata të mund të fokusoheshin në vend të kësaj te personi i ulur para tyre.
Përpunimi i sasive të mëdha të të dhënave është talenti përfundimtar i IA. Dhe ka disa lloje mjekësh specialistë që mund të përfitojnë vërtet prej saj.
Mesazhi kryesor këtu është: Diagnostifikimi i bazuar në njohjen e modelit mund të përdorë shumë IA.
Çdo vit në mbarë botën kryhen dy miliardë radiografi të gjoksit. Këto skanime mund të jenë të vështira për t’u lexuar, duke pasur parasysh se dhëmbëzimi ose indi i shembur i mushkërive mund të errësojë çështje të tjera. Por IA, me aftësinë e saj për të përpunuar dhe interpretuar shpejt terabajtë të dhëna imazhi, mund t’i lexojë këto skanime me një shkallë të lartë saktësie.
Një studim trajnoi një algoritëm të mësimit të makinës për të klasifikuar mbi 50,000 rreze X të gjoksit si normale ose jonormale. I përdorur gjerësisht, vetëm ky algoritëm mund të ndihmojë radiologët të përcaktojnë se cilat skanime meritojnë një vështrim më të afërt dhe cilat jo. Me gjithë kohën e kursyer, radiologët mund të kryejnë punë të tjera të vlefshme, si të folurit direkt me pacientët – diçka mjaft e rrallë në praktikën aktuale.
Kur përdoren së bashku me radiologët njerëzorë, algoritmet mund të ndihmojnë në arritjen e saktësisë më të madhe diagnostikuese sesa secili që vepron vetëm. Kjo është gjithashtu e vërtetë për patologjinë dhe dermatologjinë.
Patologët, të cilët interpretojnë mostrat e indeve njerëzore për të diagnostikuar sëmundjen, mund të përdorin PathAI, një mjet për analizimin e rrëshqitjeve. Ky mjet krenohet me një shkallë gabimi prej 2.9 përqind më vete, por kur punoni me një patolog njerëzor, ky numër bie në vetëm 0.5 përqind!
Në dermatologji, ka një problem paksa të ndryshëm. SHBA ka relativisht pak dermatologë praktikantë, kështu që rreth dy të tretat e të gjitha sëmundjeve të lëkurës diagnostikohen nga mjekët e kujdesit parësor. Si rezultat, shkalla e gabimit është jashtëzakonisht e lartë. Këtu, makinat mund të ndërhyjnë për të diagnostikuar kushte specifike të lëkurës. Në fakt, një punim i vitit 2017 ka përcaktuar tashmë se një algoritëm mund të tejkalojë dermatologët në klasifikimin e kancerit dhe identifikimin e melanomës.
Ideja Kyçe 5
Mjekët që nuk punojnë kryesisht me modele mund t’i delegojnë disa detyra rutinë tek AI.
Algoritmet lulëzojnë në të dhëna – sa më shumë dhe më të pasura, aq më mirë. Në fund të fundit, është nga këto të dhëna që ata identifikojnë modelet dhe përcaktojnë përgjigjet.
Megjithatë, pjesa më e madhe e asaj që ndodh në mjedisin klinik nuk përfshin modele. Mjekët vazhdimisht po bëjnë vlerësime, po krijojnë plane dhe po komunikojnë me pacientët dhe familjet e tyre. Pra, ku përshtatet IA?
Epo, ne e dimë që IA aktuale funksionon më mirë kur aplikohet në funksione të ngushta në vend të atyre të gjera. Dhe sigurisht që ka shumë funksione të ngushta të përfshira në jetën e përditshme të shumicës së mjekëve.
Mesazhi kryesor këtu është: Mjekët që nuk punojnë kryesisht me modele mund t’i delegojnë disa detyra rutinë tek IA.
Ka shumë lloje të ndryshme mjekësh që mund të përfitojnë nga IA. Por tani për tani, le të shohim vetëm kardiologët.
Një rrjet nervor i të mësuarit të thellë kohët e fundit është vërtetuar se diagnostikon sulmet në zemër me rreth 90 për qind saktësi. Teknologji të tjera janë gjithashtu të dobishme kur bëhet fjalë për matjen e ritmit të zemrës. Një pajisje, patch-i iRhythm Zio, është një pajisje e ngjashme me Band-Aid që vendoset në gjoks.
Brenda tij është një çip që kap informacion për çdo rrahje zemre të përdoruesit për 10 deri në 14 ditë. Me këtë informacion, kardiologët mund të vlerësojnë më lehtë parregullsitë e rrahjeve të zemrës dhe çështje të tjera.
Transformimi i ritmit dhe ritmit të zemrës në informacion dixhital është një gjë; është shumë më e vështirë të bësh të njëjtën gjë për gjendjen mendore të një personi. Megjithatë, IA mund të përdoret gjithashtu për të ndihmuar profesionistët e shëndetit mendor dhe njerëzit me çrregullime të shëndetit mendor.
Shumë faktorë, duke përfshirë koston dhe disponueshmërinë e psikiatërve në një rajon të caktuar, i pengojnë njerëzit të kërkojnë kujdes për shëndetin mendor. Megjithatë, chatbot-et e shëndetit mendor mund të ofrojnë një alternativë të mundshme ndaj terapisë në raste të tilla. Këto chatbot shpesh përdorin terapi njohëse të sjelljes, ose CBT, e cila tradicionalisht bazohet në biseda personale, por që mund të sillet në pajisjet tona. Disa studime kanë zbuluar se njerëzit madje preferojnë të flasin për çështje të ndjeshme, personale me chatbots sesa njerëzit aktualë!
Përveç chatbots, IA mund të përdoret për të ndihmuar në diagnostikimin e kushteve të shëndetit mendor si depresioni, të cilin mbi 10 për qind e njerëzve e përjetojnë globalisht. Një algoritëm i quajtur DeepMood, për shembull, ishte në gjendje të parashikonte depresionin me saktësi të lartë vetëm duke studiuar modelet e tastierës së smartfonit të një personi.
Deri më tani, ne kemi parë se si AI mund të ndihmojë në lloje specifike të mjekësisë. Tani, le të shohim se si mund të ndikojë në të gjithë sistemet shëndetësore.
Ideja Kyqe 6
Inteligjenca artificiale mund të ndihmojë në reformimin e sistemeve shëndetësore dhe përmirësimin e kërkimit shkencor.
A do të kenë nevojë njerëzit gjithmonë spitale? Përgjigja mund të duket e qartë. Por ndërsa është e vërtetë që ne gjithmonë do të kemi nevojë për ICU dhe dhoma urgjence, dhomat e rregullta të spitalit së shpejti mund të vjetërohen.
Një “spital virtual” ekziston tashmë në Shtetet e Bashkuara: Qendra e Kujdesit Virtual në St. Infermierët dhe mjekët punojnë atje dhe kanë ndërveprime individuale dhe të zgjeruara me pacientët – por nuk ka shtretër spitalor për t’u gjetur. Të gjithë pacientët e spitalit monitorohen nga distanca, duke qëndruar ose në shtëpi ose në njësitë e kujdesit intensiv. Algoritmet e mbikëqyrjes së inteligjencës artificiale në dhomat e tyre mund të zbulojnë dështim të mundshëm të zemrës ose sepsë dhe t’u dërgojnë paralajmërime mjekëve.
Ky spital virtual sot është një anomali, por mund të mos jetë kështu për shumë kohë. IA ka të ngjarë të transformojë jo vetëm spitalet, por edhe sistemet e tjera shëndetësore.
Mesazhi kryesor këtu është: Inteligjenca artificiale mund të ndihmojë në reformimin e sistemeve shëndetësore dhe përmirësimin e kërkimit shkencor.
Monitorimi në distancë do të bëhet gjithnjë e më i rëndësishëm pasi më shumë spitale bëhen virtuale dhe teknologji e ngjashme mund të përdoret për të mbështetur të moshuarit. Për shembull, sensorët e ngulitur në dyshemenë e një personi mund të paralajmërojnë personelin nëse ai ka rënë.
Duke qenë se çdo natë në spital kushton mesatarisht 4700 dollarë, çdo gjë që ndihmon në zbutjen e barrës financiare është e mirëpritur. Sot, vetëm kostoja e faturimit të saktë mjekësor i shton 25 për qind çmimit të një vizite në dhomën e urgjencës. Është e qartë se IA mund të ndërhyjë për të ulur këto kosto.
Automatizimi mund të përmirësojë efikasitetin dhe rrjedhën e punës në spitale në të ardhmen, por tashmë ka një ndikim në laborator.
Inteligjenca artificiale i ka ndihmuar shkencëtarët të zhbllokojnë misteret e gjenomit njerëzor. Algoritmet kanë identifikuar me sukses 2500 gjene që kontribuojnë ose shkaktojnë simptoma të lidhura me autizmin, për shembull.
Dhe dobia e tij nuk ndalet vetëm me identifikimin – IA mund të përdoret gjithashtu për të modifikuar gjenomin e njeriut dhe për të eliminuar sëmundje si hemofilia dhe anemia drapërocitare.
Zbulimi i drogës është një tjetër përdorim i rëndësishëm për IA. Në fund të fundit, ka shumë më tepër kombinime kimike të mundshme sesa numri i atomeve në të gjithë sistemin diellor! Një projekt zbulimi i ilaçeve kundër dhimbjeve përdori një algoritëm për të ngushtuar një listë me tre milionë përbërës të mundshëm qetësues në vetëm 23.
Pra, IA mund të ndihmojë në pjesën më të madhe të punës prapa skenave në kujdesin shëndetësor dhe kërkimin. Gjithashtu mund të përfitojë drejtpërdrejt pacientët.
Ideja Kyçe 7
Inteligjenca artificiale mund të ndihmojë në personalizimin e ilaqeve dhe dietave tona.
Pavarësisht moshës, të gjithë njerëzit duhet të marrin një lloj të caktuar të ilaqeve në mënyrë që të mbijetojnë. Ai ilaq është ushqimi.
Që nga ditët e mjekut të vjetër Grek Hipokratit, njerëzit kanë besuar se shëndeti dhe ushqimi shkojnë krahas njëri-tjetrit. Përderisa qeveritë dhe njerëzit në industrinë e ushqimit mund të thonë se e kanë çelësin e një diete të shëndetshme, a është e mundur që një qasje e njëjtë t’ju përshtatet të gjithëve? Duke e marrë parasysh sa ndryshe jemi biologjikisht dhe fiziologjikisht, a nuk do të duhej që edhe dietat tona ta reflektojnë të njëjtën gjë?
Me ndihmën e inteligjencës artificiale, mund të vijë dita kur ne pranojmë rekomandime ushqimore të individualizuara dhe forma të tjera të ilaqeve të personalizuara.
Ideja kyçe këtu është: Inteligjenca artificiale mund të ndihmojë ne personalizimin e ilaqeve dhe dietave tona.
Hulumtimi i bërë në Institutin e Shkences Wizmann në Izrael abulon një mënyrë se si individët ju përgjigjen ndryshe ushqimeve të ndryshme. Duke grumbulluar miliona pika të dhënash – duke përfshirë zakonet dietike të pjesëmarrësve, aktivitetin fizik dhe mikrobiomën e zorrëve – një model i mësimit të makinës ishte në gjendje të identifikonte 137 faktorë që mund të parashikonin përgjigjen glicemike të njerëzve. Kjo është një masë e nivelit të lartë të sheqerit në gjak të një personi pasi ka ngrënë një ushqim të caktuar.
Pasi algoritmi bëri punën e tij, 26 njerëzve iu dhanë plane diete të personalizuara të përshtatura me përgjigjen e tyre të parashikuar glicemike. Ata treguan përmirësim të ndjeshëm të përgjigjeve të glukozës pas ngrënies në krahasim me grupin e kontrollit. Kjo është e rëndësishme pasi rritja e konsiderueshme e glicemisë është shoqëruar me shfaqjen e diabetit, obezitetit dhe sëmundjeve të zemrës.
Inteligjenca artificiale si ajo e përdorur në studimin e Weizmann mund të përdoret më gjerësisht për të ofruar plane diete të individualizuara. Aspekte të tjera të shëndetit tonë mund të personalizohen në mënyrë të ngjashme me zhvillimin e asistentëve mjekësorë virtualë që mbajmë në xhepa.
Disa teknologji si kjo tashmë ekzistojnë, por ato fokusohen në fusha specifike. Një aplikacion i quajtur Migraine Alert, për shembull, përdor algoritme të mësimit të makinerive për të parashikuar migrenën e ardhshme të një përdoruesi me saktësi 85 për qind. Kjo i lejon personit të marrë masa parandaluese në vend që thjesht të trajtojë migrenën pasi të fillojë.
Tani për tani, sasia e të dhënave të kërkuara për të krijuar një asistent mjekësor virtual të vërtetë gjithëpërfshirës është e ndaluar. Ne jemi shumë larg nga të qenit në gjendje të pyesim frigoriferin tonë: “Çfarë duhet të ha sot?” Për momentin, mund të jetë më mirë të fokusoheni në shqetësime më të vogla. Në mbylljen tonë të fundit, ne do të shohim se çfarë mund të bëjnë mjekët njerëzorë përballë revolucionit të IA.
Ideja kyçe 8
Funksionet automative klinike do t’ua bëjnë të mundshme mjekëve të fokusohen në kujdes ndaj pacientit.
Kur autori hyri në shkollën e mjekësisë në vitin 1975, objektet e kujdesit shëndetësor dhe praktikat mjekësore dukeshin shumë më ndryshe se sot. Takimet në klinikë ishin planifikuar të zgjasin të paktën një orë për pacientët e rinj dhe 30 minuta për ata që kthehen. Shënimet nga një vizitë shpesh shkruheshin me dorë në tabelën e një personi. Raportet mujore të produktivitetit për mjekët as që ekzistonin.
Në atë kohë, kishte më pak se katër milionë vende pune në kujdesin shëndetësor në të gjitha Shtetet e Bashkuara, dhe shpenzimet vjetore të kujdesit shëndetësor arritën në më pak se 800 dollarë për pacient në vit. Në të kundërt, sot ka mbi 16 milionë vende pune në kujdesin shëndetësor dhe shpenzimet arrijnë në 11,000 dollarë për person, në vit.
Ndërsa kujdesi shëndetësor është bërë gjithnjë e më shumë një përpjekje ekonomike, ana njerëzore e kujdesit ka filluar të shuhet. Për fat të mirë, inteligjenca artificiale ka potencialin për ta ringjallur atë.
Mesazhi kryesor këtu është: Automatizimi i funksioneve klinike do t’i lejojë mjekët të fokusohen në kujdesin ndaj pacientit.
Me potencialin e saj për të automatizuar funksione të caktuara të punës, inteligjenca artificiale mund të ndihmojë në lirimin e rreth 25 për qind të kohës së mjekëve dhe infermierëve. Kjo do të mundësonte një ekuilibër më të mirë të punës dhe jetës për ta dhe për vizita më të gjata me pacientët e tyre.
Një studim shqyrtoi efektet e kohëzgjatjes së vizitave shëndetësore në shtëpi për mbi 60,000 pacientë. Ai zbuloi se për çdo minutë shtesë që zgjati një vizitë, rreziku i ripranimit u ul me 8 për qind.
Koha shtesë mund t’i ndihmojë mjekët të bëhen më “njerëzor”, por nuk është i vetmi faktor. Empatia është një tjetër. Një përmbledhje e 964 studimeve gjeti një lidhje përfundimtare midis aftësisë së mjekut për të empatizuar dhe rezultateve pozitive klinike. Sidoqoftë, profesionistët mesatarë të mjekësisë së sotme marrin rezultate të ulëta në testet e koeficientit të empatisë. Për fat të mirë, studimet tregojnë se trajnimi i sjelljes mund të ndihmojë në nxitjen e ndjeshmërisë.
Përveç kësaj, mjekët duhet të jenë të pranishëm. Ata duhet të dëgjojnë me qëllim dhe me kujdes pacientët, duke i kushtuar vëmendjen e tyre të pandarë. Mesatarisht, mjekët ndërpresin pacientët e tyre vetëm 18 sekonda pas fillimit të vizitës. Duke vepruar kështu, ata u mohojnë pacientëve mundësinë për t’u dëgjuar dhe kuptuar.
Inteligjenca artificiale do të jetë në gjendje të marrë përsipër detyra që mbështeten në inteligjencën e papërpunuar, njohjen e modeleve ose sintezën masive të të dhënave. Por ata kurrë nuk do të jenë në gjendje të zëvendësojnë cilësitë unike njerëzore të ndjeshmërisë, besimit ose dhembshurisë. Është koha që mjekët të fillojnë t’i kultivojnë në mënyrë aktive ato.
Përmbledhja përfundimtare
Industria mjekësore është tradicionalisht e ngadaltë në adoptimin e teknologjive të reja, por në vitet e ardhshme, ne do të shohim një prani në rritje të IA në sistemet shëndetësore, praktikat klinike, kërkimin shkencor dhe mjekësinë e personalizuar. Me kursimet e kohës dhe kostos që mund të ofrojë IA, mjekët do të jenë në gjendje – dhe, në të vërtetë, ata duhet – të fillojnë të përqendrojnë përpjekjet e tyre në edukimin e marrëdhënieve të thella dhe empatike me pacientët e tyre. Është koha që të kthejmë anën njerëzore në mjekësi.
