Disiplina e bën Fatin (Discipline is Destiny)-Ryan Holiday

Disiplina e bën Fatin

Përmbledhje Libri

Hyrje

Çfarë ka në këtë libër për mua? Zbulojeni se si vetëdisiplina shpie në madhështi.

Shumë kohë më parë, para se të hynte në mitologji si një hero i madh, Herkuli po udhëtonte në kodrat e Greqisë kur e gjeti veten në udhëkryq.

Në njërën rrugë i bënte me shenjë nje perëndeshë, duke i premtuar jetë luksoze-ku ai do të kishte gjithçka që ai kishte dëshiruar ndonjëherë dhe se nuk do të përjetonte momente të frikës, dhimbjes, apo jolumturisë.

Në rrugën tjetër, një perëndeshë e dyte i bënte një ofertë shumë më të madhe. Ajo poashtu i premtoi Herkulit shpërblime-por vetëm nëse ai do ti arrinte ato vetë. Rruga e udhëtimit do të ishte e gjatë, kërkonte mund, përqendrim dhe sakrificë. Por ajo rrugë do ta bënte atë personin të cilin ai ishte i shkruar të behej.

Kjo legjendë ilustron një dilemë që të gjithë ne e hasim në baza ditore: zgjedhja në mes të shprehisë dhe virtytit-rruga e lehtë por përfundimisht e zbrazët kundër zgjidhjes së vështirë por përmbushëse.

Sipas Stoikëve të lashtë, virtyti përbëhej nga katër pjesë: guximi, përmbajtja, drejtësia dhe mençuria. Perandori Romak dhe filozofi Stoik Marcus Aurelius i quajti këto dy elemente ‘’gurët e mirësisë.’’ Çdo gjë e mirë në jetë, sipas tij, vjen si pasojë e praktikimit të këtyre.

Në këtë pulsim të Ryan Holidayt ‘’Disiplina e bën Fatin’’, do të fokusohemi në virtytin e dytë-në maturinë, apo vetë-disiplinën. Do ti shikojmë mënyrat vepruese të maturisë në jetën tuaj të përditshme, dhe se si zotërimi i tyre do ta hapë derën e përmbushjes dhe qetësisë mendore.

Oh, po Herkuli? Nuk ka nevojë të thuhet se heroi ynë zgjodhi ta takonte fatin e tij rrugës së virtytit. Tani, zgjidhja është e juaja.

Ideja kyçe 1

Vetë-disiplina nuk ju privon-ajo ju siguron lirinë.

Të lodhur nga rrethina juaj? Hipni në një avion. Të pakënaqur në punë? Ndrysho punë. Dëshironi pica? Porositni. Keni një mendim? Shperndaje. Në pjesën më të madhe të botës së sotme, njerëzit mund të bëjnë dhe të kenë qasje në pothuajse çdo gjë që duan me një goditje të gishtit. E megjithatë, me gjithë këtë liri, shumë prej nesh janë kaq të pakënaqur. Çfarë po bëjmë gabim?

Presidenti Eisenhower tha në mënyrë të famshme se liria është “mundësia për vetëdisiplinë”. Dhe ky është çelësi. Nëse nuk kemi maturi, ose virtytin e vetëdisiplinës, të gjitha këto gjëra që supozohet se na çlirojnë – teknologjia, privilegjet, suksesi – vetëm do të na lënë në spirale pa drejtim apo qëllim. Me fjalë të tjera, qasja pa vetëpërmbajtje çon në çekuilibër dhe mosfunksionim.

Le të zhytemi më thellë. Të gjithë ne e kemi veten tonë më të ulët, dhe veten tonë më të lartë-ata zëra të brendshëm që janë vazhdimisht duke konkuruar për vëmendje. Zgjedhja e Herkulit është zgjedhja në mes të shprehisë dhe virtytit. Ana që heq dorë dhe ana që provon. Ana që e tepron dhe kaosi kundër pjesës që kërkon balans.

Vetëdisiplina është aftësia për ta mbajtur veten tënde të ulët në kontrollë dhe për ta forcuar veten tuaj të lartë. Ajo përfshin punën e shumtë, praktikimin e shprehive të mira, tejkalimin e sfidave, caktimin e  kufinjve, dhe mbylljen e syve ndaj provokimeve. Shkurt, vetëdisiplina ka të bëjë me jetimin e jetës duke u udhëhequr nga parimet, mesatarja dhe vendosmëria.

Mund të mendoni, dreqin, jo! Kjo nuk është për mua. Vetëdisiplina? Më shumë duket sikur vetë-privimi!

Ndoshta ju festoni apo edhe i keni zili njerëzit që marrin rrugën e lehtë. Ju mund të mendoni se ata po argëtohen më shumë ose po ecin përpara më shpejt. Por shikoni më nga afër dhe do të kuptoni se gjithçka që shkëlqen nuk është flori. Merrni lakminë, për shembull. Do të thotë që jeni gjithmonë në kërkim për më shumë – dhe kështu kurrë mos shijoni vërtet gjithçka që keni aktualisht. Dhe nuk e realizoni potencialin tuaj të plotë? Kjo është një gjendje që ngjall dhimbje, mjerim dhe urrejtje për veten.

Vetëdisiplina nuk ka të bëjë vetëm me privimin e vetes tuaj-në fakt është e kundërta. Ka të bëjë me përdorimin e kontrollit për ta hapur një botë mundësishë.

Le të kthehemi tek Eisenhower për një çast. Kur ai ishte i ri, ai e mësoi një varg të Biblës që bëri jehonë një mësim të dhënë nga filozofi stoic Seneka: ‘’Njeriu më i fortë është ai që e ka në kontroll veten e tij.’’ Eisenhower e barti këtë mësim përgjatë një karriere të gjatë jomadhështore ushtarake, gjatë gjithë mandadit të Komandantit Suprem të Forcave në Luftën e Dytë Botërore-dhe pastaj në rolin e tij si Presidenti i 34-t I SHBA-ve. Suksesi i tij i jashtëzakonshëm nuk erdhi nga forca; në vend të saj, ai ishte i fuqishëm në vetëpërmbajtjen e tij dhe në aftësinë për të bindur, për të bërë kompromis, dhe për të bërë durim.

Është e vërtetë se kërkohet guxim për të kultivuar vetëdisiplinën. Por duke e përqafuar këtë mënyrë jetesë me siguri do të ju bëjë më të suksesshëm. Dhe ajo që është më me rëndësi, do të ju bëjë madhështor-pa marrë parasysh se çfarë ndodh.

Në kapitujt e mëposhtëm, do të zbulojmë saktësisht si ta manifestojmë vetëdisiplinën fizikisht, mendërisht dhe shpirtërisht. Me cilin të fillojmë? Me trupin.

Ideja kyçe 2

Merreni kontrollin mbi trupin tuaj, para se ai të ju kontrollojë juve.

Lou Gehrig ishte një nga lojtarët më të mëdhenjë të bejzbollit. Ai goditi 495 vrapime në shtëpi, duke përfshirë 23 Grand Slam, dhe nuk humbi asnjë ndeshje në 17 vitet që luajti për Yankees – një rekord që ai e mbajti për më shumë se pesë dekada. Por Lou nuk ishte një atlet i natyrshëm. Si fëmijë, ai ishte mbipeshë dhe i pakoordinuar. Pra, si përfundoi ai duke luajtur 2,130 ndeshje direkt, përmes lëndimeve dhe sëmundjeve, për t’u bërë legjenda që është sot?

Ai u trajnua më shumë se çdokush tjetër-dhe refuzoi të hiqte dorë. Shumë sigurtë mund të themi se Lou dinte një apo dy gjëra për vetëdisiplinën.

Stoikët hëngrën një dietë të kursyer dhe ushtruan energjikisht jo për të treguar barkun e tyre, por për të zhvilluar forcën fizike të nevojshme për të përballuar vështirësitë e jetës. Të jesh i vetëdisiplinuar në lidhje me trupin tënd do të thotë të rritësh qëndrueshmërinë tënde dhe të investosh në veten tënde për një kohë të gjatë, në mënyrë që të mund të jetosh më gjatë dhe më mirë – asnjë nga ato BS “jeto shpejt, vdis i ri”. Ka të bëjë me realizimin e potencialit tuaj dhe aftësinë për të luftuar gjëra të tilla si dembelizmi, atrofia dhe rrethanat e vështira.
Ka shumë ndryshime të vogla të cilat mund ti bëni në jetën tuaj për të filluar pushtetin mbi trupin tuaj, para se ai të ju pushtojë ju.

Para së gjithash, përfshini aktivitetet e mundimshme në ditën tuaj. Nuk ka rëndësi çfarë bëni-jujitsu, peshëngritje, basketboll, shëtitje të gjata, një maratonë. Por duhet të jetë fizikisht sfiduese. . . dhe pak e pakëndshme.

Kërkimi i jorehatisë është çelësi i ndërtimit të maturisë. Ndoshta ju mendoni se qëllimi i suksesit është të mos keni vështirësi. Por ka një gjë: rehatia e shumtë na dobëson, na bën të varur-dhe të frikësuar nga humbja e saj. Por të qenit i vështirë me vetëveten, të bën më të fortë; dhe poashtu në këtë mënyrë do ta bëni të pamundur që të tjerët të jenë të vështirë me ju. Pra testojeni veten. Bëni dush të ftoftë. Provoni të flini në tokë. Nëse mund të kënaqeni më pak, përfundimisht do të jeni më të pasur, më të lirë, dhe më të fortë.

Tjetra, shkoni në shtrat herët-dhe këtë për dy arsye. Njëra është që të mund të flini mjaftueshëm. Jini të sinqertë: A performoni më mirë kur jeni të pushueshëm, apo kur jeni me sy të turbullt dhe vraponi nga tymrat? Mund të jetë e dukshme, por gjumi i mjaftueshëm mund të jua ndryshojë jetën. Do të keni më shumë motivim dhe energji, dhe do të merrni vendime më të mira. Arsyeja e dytë është që të mund ti zotëroni mëngjeset-ato orë të qeta të hershme kur të menduarit tuaj është më i freskët dhe keni vullnetin më të madh. Nëse flini mjaftueshëm, mund të zgjoheni dhe të filloni ditën para se frustrimet e ditës të ju marrin me vete.

Më në fund, shfaquni. Kjo është ajo që bëri Lou Gehrig për 17 vjet. Konsistenca është superfuqia juaj sekrete drejt suksesit – jo frymëzimi apo madhështia. Shumë njerëz janë të zgjuar ose të talentuar. Por jo të gjithë bëjnë këtë punë. Pra, çdo ditë, paraqituni për prioritetet tuaja, edhe nëse jeni të lodhur, të zënë ose nuk keni nevojë. Shfaquni, edhe nëse është në një mënyrë të vogël. Shkoni për një vrapim 10-minutësh. Shkruani vetëm një fjali të romanit tuaj. Pasi të jeni paraqitur, shpesh do të zbuloni se mund të ndërtoni në vrullin tuaj. Ndoshta 10 minuta vrapim do të bëhen gjysmë ore. Ndoshta një fjali do të kthehet në një faqe.

Jeta është e vështirë. Është e mbushur me shumë pengesa dhe situata që janë jashtë kontrollit tuaj. Të qenit i vetëdisiplinuar për trupin tuaj nuk është një prej tyre. Por trupi është vetëm hapi i parë. Në ndërtimin e maturisë fizike, ju po ndërtoni diçka edhe më të madhe: vullnetin. Në fund të fundit, trupi juaj është vetëm një terren stërvitor për mendjen tuaj – në të cilin do të zhytemi në vijim.

Ideja kyçe 3

Ndërtojeni vetëdisiplinën tuaj fizike për ta kalitur mendjen.

Kur praktikoni vetëdisiplinë në trupin tuaj, ju e fuqizoni mendjen tuaj për të funksionuar në potencialin e saj të plotë. Keto nuk jane thjeshte fjale te bukura-neuroshkenctarja Lisa Feldman Barret ka treguar se funksioni i trurit varet nga mireqenia trupore. Nese jeni fizikisht i derrmuar, truri juaj nuk mund ta beje rregullimin e trupit tuaj.
Por ka shumë njerëz që janë fizikisht të vetëdisiplinuar…dhe jetët e tyre janë lëmsh. Pse? Kjo sepse aty ka më shumë maturi sesa muskuj. Në fund, nuk ka rëndësi kur zgjoheni, çfarë hani, apo sa shumë e shtyeni trupin tuaj në aktivitete, nëse mendja juaj është vazhdimisht në mëshirë të shpërqendrimeve, disponimit të keq apo impulseve vetësabotuese.

Sapo ta keni marrë trupin tuaj në kontroll, është koha të punoni në hapin tjetër: ta rregulloni mendjen tuaj. Kjo përfshin kultivimin e ekuilibrit në mënyrën se si ndiheni, si mendoni, dhe si përgjigjeni në mes të kaosit dhe hutimit i njohur ndryshe si jeta. Motoja Britaneze ‘’Rrini i qetë dhe vazhdoni tutje’’ është një shembull i kësaj-dhe mbretëresha Elizabete e personifikonte atë me T.

Ajo qëndroi e qetë kur, në vitin 1966, një bllok i rëndë çimentoje ra mbi makinën mbretërore ku ishte ulur. Përgjigjja e saj? “Është një makinë e fortë.” Dhe në vitin 1981, kur një person i armatosur vrapoi dhe qëlloi gjashtë të shtëna drejt saj, ajo mezi u zmbraps.

Ka një çast të shkurtër në mes të çdo stimuli dhe përgjigjes tuaj. Ju ose mund ta përdorni atë për të menduar, për ta përmbledhur veten dhe të prisni për më shumë informacion-ose mund ta shkatërroni veten me shprehi dëmtuese sikurse të qenit I ofenduar, të hidheni në perfundime, dhe ti fajësoni njerëzit. Situatat e këqija nuk do të përmirësohen përmes reagimeve të këqija ndaj tyre: ato thjeshtë do të përkeqësohen. Pra, mprehni atë moment të vogël durimi përpara se të përgjigjeni. Pyesni veten nëse ajo që po përjetoni është në të vërtetë e vërtetë, nëse është aq e bezdisshme apo e mërzitshme sa duket. Mos lejoni që frika, zemërimi ose paragjykimi ta kaplojnë mendjen tuaj.

Një aspekt tjetër i disiplinimit të mendjes tuaj është ta trajnoni veten tuaj për tu përqendruar. Merrni një sinjal nga Beethoven, i cili zhdukej mendërisht në mes të një bisede për të ndjekur një ide muzikore.

Në gjendjen e tij raptus ose frymëzimi, i tha një herë një miku, se ishte “i zënë me një mendim kaq të bukur e të thellë” saqë “nuk mund të duronte të shqetësohej”. Kjo mund të duket si sjellje e këndshme, por në të vërtetë duhet vetëkontroll ekstrem për t’u fokusuar në një botë ku ne jemi të bombarduar vazhdimisht nga shpërqendrimet. Pra, sado egoiste të tingëllojë, praktikoni injorimin e gjërave. Shihni se si është të angazhohesh vërtet për të ndjekur frymëzimin tuaj ose për të zgjidhur atë problem të vështirë.

Dhe mos u mundoni ta arrini përsosurinë. Kjo është vetëm një tjetër fjalë për paralizën-dhe nëse ngeni, atëherë ngec edhe potenciali juaj. Obesioni me mospasjen e ndonjë mangësie nënkupton ta humbni mundësinë për ti bërë gjërat dhe për të mësuar prej tyre. Në vend se të provoni të jeni i përsosur, synoni ta bëni më të mirën. Dhe kur gaboni, e që do ta bëni pashmangshmërisht-në dietën tuaj, në planin e vrapimit, në rutinën mëngjesore-mos hiqni dorë. Ne krijojmë standarde në mënyrë që të aspirojmë drejt tyre, jo që ti përdorim ato si arsye për të hequr dorë.

Mbani në mend se dështimi nuk është përgjithmonë. Është një mundësi për tu rritur. Filozofi Sokrati e dinte që nuk dinte shumë. Por ai ishte i sigurtë për një gjë: ‘’Nuk mund të mbesim ashtu si jemi.’’ Fakti është se çdokush mund të përmirësohet. E besuat apo jo, kjo bëhet një profeci vetëpërmbushëse. Nëse besoni se mund të rriteni, atëherë do të rriteni. Nëse nuk besoni, atëherë, prapë keni të drejtë-nuk do të rriteni.

Ideja kyçe 4

Për ta arritur madhështinë, duhet ta keni në harmoni trupin, mendjen dhe shpirtin tuaj.

Sipas më të vjetërve, karrocierët ishin modeli i fundit i maturisë. Karrocieri duhej të bënte shumë gjëra në të njëjtën kohë për ta fituar garën: Ti bënin kuajtë e tyre të vrapojnë sa më shpejt që është e mundur përderisa i kanë ata nën kontroll. Të qëndronin mendërisht të përqendruar duke mbajtur fuqishëm frerët. Drejtoni kthesat me gunga të flokëve pa u përplasur. Të qëndronin të qetë përballë rrezikut – dhe shpesh vdekjes. Gjithçka ndërkohë që një turmë e zhurmshme brohoriste dhe tallte.

Një karrocier i madh ekzistonte në rrafshin magjik – ata u rreshtuan fizikisht, mendërisht dhe shpirtërisht për të performuar në nivelin më të lartë në një nga situatat më stresuese që mund të imagjinohet.

Antoninus Aurelius ishte një tjetër mjeshtër i maturisë së vërtetë. Ai sundoi romakët për 23 vjet dhe kurrë nuk e vuri veten ose familjen e tij para nënshtetasve të tij. Ai nuk u ankua dhe nuk u përpoq të anashkalonte detyrat e tij; ai thjesht e bëri punën. Thuhej se ai ishte i sjellshëm dhe i ekuilibruar si në jetën e tij personale, ashtu edhe si perandor i një perandorie të madhe. Si dëshmi për këtë, nuk pati ndonjë konflikt të madh gjatë mbretërimit të tij. Fjala e tij e fundit, para se të vdiste, ishte aequanimitas – qetësi.

Balansi ishte arsyeja pse Antoniusi ishte aq i suksesshëm, dhe pse karrocierët më të mirë mbërritën përtej vijës së fundit të padëmtuar. Është hapi i fundit për secilin nga ne që mundohemi drejt madhështisë.

Vetëdisiplina nuk domethënë shumë në botën reale nëse nuk balansohet me mirësjellje, mëshirë dhe dashuri. Rrugëtimi i maturisë është rigoroz dhe sfidues. Por ka të bëjë me vetë-aktualizimin- jo me izolimin. Ndonjëherë, njerëzit mund të mos i kuptojnë zgjedhjet tuaja; ata mund të mos pajtohen me ju prerazi. Por derisa ecni drejt rrugës së virtytit, do të bëheni më të sjellshëm dhe më të gatshëm për ta kthyer kokën anash. Do ta kuptoni se çdokush është në udhëtimin e tij apo të saj, duke bërë më të mirën që munden. Ju nuk jeni këtu për të gjykuar. Ju jeni këtu për ti pranuar ata, për t’ju duartrokitur dhe për ti frymëzuar të bëhen më të mirë.

Ja ku është një tregim përfundimtar shumë i shkurtë: Filozofi Stoik Cleanthes po ecte përmes Athinës një mëngjes kur hasi një njeri që po e fajësonte veten e tij për një gabim që kishte bërë. Cleanthes ndaloi dhe tha, ‘’Mos harro, nuk po flet me një njeri të keq.’’

Si nje person i vetëdisiplinuar, ju e mbani veten në standarde të larta, i sfidoni kufinjtë tuaj, dhe nuk pranoni arsyetime. Por kjo nuk nënkupton se duhet ta lëndoni apo ta urreni veten kur i katranosni gjërat. Të gjithë ata që i keni kërkuar ndonjëherë kanë shtypur “Snooze” më parë. Ata janë zemëruar. Ata kanë qenë një partner apo mik më pak se ideal. Ata kanë rënë nga vagoni në një farë mënyre. Nëse do të kishit qenë dëshmitarë të atyre momenteve, a do t’u kishit thënë atyre se ishin të këqia? Me siguri jo. Në vend të kësaj, ju do të ishit përpjekur t’i bindnit se nuk ishte fundi i botës – dhe do t’i inkurajonit të vazhdonin.

Kemi thënë edhe më herët, por stoicizmi nuk ka të bëjë me dënimin. Seneka shkroi, ‘’Në fakt, asnjë shkollë filozofike nuk është më e butë dhe më e sjellshme…vetë qëllimi i saj është të jetë i dobishëm, ndihmues dhe ti konsiderojë jo vetëm interesat e vetes…por të të gjithë njerëzve.’’

Ju jeni një nga ata njerëz. Prandaj bëhuni shoku juaj. Dhe duajeni veten dhe mbështetetni atë për tu rritur dhe për të lulëzuar në momentet e vështirësisë-dhe në fatin tuaj.

Përmbledhja Përfundimtare

Vetëdisiplina nuk ka të bëjë me privimin; ka të bëjë me kontrollimin e veprimeve, mendimeve dhe emocioneve tuaja. Ju mund ta nderoni traditën Stoike dhe të bëheni pjesë e saj duke jetuar virtytshëm, duke punuar shumë, duke menduar shumë, dhe duke e mbajtur veten tuaj në standarde të larta. Duke bërë kështu, jo vetëm që do të bëheni me produktive por edhe më të lumtur dhe më të shëndetshëm në një periudhë afatgjate. Dhe nëse, dhe me siguri që do të dështoni-do të jeni në rregull. Do e dini që keni bërë më të mirën-dhe që keni atë që ju duhet për ti përballuar sfidat e jetës, për ta kapur veten kur rrëzoheni, dhe për të vazhduar në udhëtimin tuaj me vizion dhe fuqi.