4.7 C
Pristina
spot_img

How Emotions Are Made (Si formohen emocionet) – Lisa Feldman Barrett

Share:

Emocionet nuk janë universale dhe nuk kanë një gjurmë unike

Sipas pikëpamjes tradicionale, çdo emocion shfaqet në fytyrën e njeriut sikur të ishte një model fiks lëvizjesh, pra një shprehje fytyre: kur je i lumtur, pritet të buzëqeshësh e kështu me radhë.

Megjithatë, nëse përdorim një teknikë objektive, siç është EMG (elektromiografia), ajo tregon sinjalet elektrike që shkaktojnë lëvizjen e muskujve të fytyrës, duke demonstruar se lëvizjet e muskujve nuk tregojnë në mënyrë të besueshme kur një person është i zemëruar, i frikësuar ose i trishtuar, duke vërtetuar se emocionet nuk kanë gjurmë specifike. Në rastin më të mirë, këto lëvizje ndryshojnë si rezultat i ndjesive pozitive ose negative, prandaj bëhet një dallim në një nivel shumë më të përgjithshëm.

Gjatë dekadave të fundit, janë kryer eksperimente të ndryshme, në vende të ndryshme dhe të largëta në mbarë botën, për të demonstruar se si emocionet nuk janë universale. Në vende të caktuara, ku njerëzit kanë pasur shumë pak kontakt me kulturën perëndimore, emocionet kuptohen në një mënyrë krejtësisht të ndryshme nga stereotipet me të cilat jemi rritur.

Prandaj, ne e dimë se kur bëhet fjalë për emocionet, ato nuk komunikohen domosdoshmërisht me anë të shprehjeve të fytyrës në një mënyrë universale. Një emocion nuk ka gjurmët e veta të sakta që përkthehet në shprehje përkatëse të fytyrës, përkundrazi: një emocion mund të përkthehet në një grup të larmishëm lëvizjesh të fytyrës, të cilat ndryshojnë, sipas situatës.

Është e vërtetë që fytyra është një mjet komunikimi shoqëror, por është gjithashtu e vërtetë që disa shprehje të fytyrës nuk kanë kuptim (ose kanë kuptime të ndryshme nga ato të përcaktuara). Gjithashtu shprehjet e fytyrës duhet, në çdo rast, të interpretohen si pjesë e një konteksti më të gjerë komunikues (gjuha e trupit, situata sociale, pritshmëria kulturore, e kështu me radhë).

Edhe në një nivel fizik, reagimet e trupit tonë në përgjigje të një situate të caktuar nuk janë unike për çdo emocion: për shembull, zemra jonë mund të fillojë të rrahë si përgjigje ndaj çdo numri emocionesh, secila shumë e ndryshme nga tjetra.

Edhe një herë, shumëllojshmëria është normë: në individë të ndryshëm dhe në kontekste të ndryshme, por edhe në të njëjtin person në situata të ndryshme, e njëjta kategori emocionale mund të shprehet me anë të reagimeve të ndryshme të fytyrës dhe trupit.

Për shembull, kur jemi të zemëruar, mund të bërtasim dhe të godasim grushtat në tavolinë, presioni i gjakut mund të rritet ose mund të qëndrojmë të qetë. Mund edhe të buzëqeshim.

Përgjigjet tona ndaj emocioneve ndryshojnë, në varësi të rrethanave. Ose një fjalë e vetme si “frika” në të vërtetë i referohet një kategorie rastesh, të cilat mund të lidhen me situata specifike dhe që mund të ndryshojnë shumë, në varësi të mjedisit ose kontekstit, në krahasim me konceptin e një emocion të vetëm, unik në vetvete.

━ të ngjashme si kjo

7 Arsye pse ndryshimi mund të dështojë | Si ndryshimi shkon keq

Ka shumë gjëra që duhen bërë siç duhet që ndryshimi të ketë sukses. Nga përfshirja e njerëzve deri te përmbushja e angazhimit për ndryshim. Por identifikimi...