“The Future of Emerging Europe“, paraqet një qasje shumështresore për të diskutuar të ardhmen e rajonit, duke u thelluar në inovacionin, sipërmarrjen dhe qëndrueshmërinë. Ai fokusohet në pesë dimensione kritike: njerëzit, prosperiteti, planeti, partneriteti dhe paqja.
“Emerging Europe duhet të përvetësojë praktikat më të mira, teknikat arsimore të provuara dhe të besuara në të gjitha nivelet – nga parashkollor deri te të mësuarit gjatë gjithë jetës. Ajo duhet të përdorë njohuritë e Estonisë, e cila ka zhvilluar deri tani sistemin arsimor më të suksesshëm në rajon”, thuhet në raport.
Pikat kryesore të Emerging Europe lidheshin me arsimimin,transformimin digjital, adresimin e rënies demografike të rajonit, këmbënguljen për të udhëhequr mbrojtjen e Evropës, mbrojtjen dhe përparimin e rajonit.
Shqipëria, një anëtare e NATO-s dhe shpresëdhënëse e BE-së, që nga përballja e pasojave të një tërmeti të madh në 2019 dhe pandemisë Covid-19, fokusi i qeverisë shqiptare është aktualisht në rimëkëmbjen e plotë me vëmendje të veçantë që i kushtohet turizmit, bujqësisë dhe digjitalizimit. Sipas Bankës Botërore, në vitin 2022, rritja arriti në 4.8% pasi konsumi privat, eksportet dhe investimet u rritën pavarësisht rritjes së çmimeve të energjisë dhe ushqimeve. Rritja pritet të jetë moderuar në 3.6% në vitin 2023, në këtë kontekst të kushteve të shtrënguara financiare globale, rritjes së kufizuar ekonomike në Evropë dhe përfundimit të programeve të rindërtimit pas tërmetit.
Turizmi dhe ndërtimi pritet të nxisin eksportet, konsumin dhe rritjen e investimeve me ritme të ngjashme me nivelet para pandemisë. Norma e inflacionit parashikohet të fillojë të konvergojë drejt objektivit të saj 3% deri në vitin 2024.
Varfëria pritet të vazhdojë të bjerë me rritjen e punësimit dhe pagave. Perspektivat afatmesme varen nga rimëkëmbja globale, reformat strukturore dhe konsolidimi fiskal. Rritjet e mëtejshme të çmimeve të ushqimit dhe energjisë janë një rrezik kryesor për zhvillimin , pasi ato mund të ndikojnë në të ardhurat reale të disponueshme, uljen e ngadaltë të varfërisë dhe potencialisht kufizojnë hapësirën fiskale. Si një ekonomi e vogël dhe e hapur, Shqipëria është shumë e ekspozuar ndaj goditjeve jashtme , të tilla si një recesion në Evropë ose shtrëngim i mëtejshëm i kushteve të financimit në tregjet ndërkombëtare të kapitalit përtej vitit aktual. Rritja e PBB-së pritet të ngadalësohet më tej në 2024 në 3.1%, sipas Parashikimit Ekonomik të Vjeshtës të Bashkimit Evropian. Ngadalësimi i rritjes së punësimit pritet të rëndojë mbi konsumin privat ndërsa rritja e investimeve parashikohet të ngadalësohet më tej, në 3.3 %, në përgjigje të dobësimit të kërkesës së jashtme dhe rritja e kostove të inputeve, dhe pavarësisht mbështetjes nga flukset hyrëse të IHD-ve dhe disa projekteve infrastrukturore në vazhdim. Megjithatë, eksportet e shërbimeve priten të mbetet kryesisht të pandikuara nga ngadalësimi i ekonomisë
apo performanca e partnerëve tregtarë, pasi turizmi në Shqipëri mbetet relativisht i lirë dhe zgjerimi i ofertës turistike dhe infrastrukturës po rrit atraktivitetin e tij.
Ripërshpejtimi i konsumit dhe investimeve private mund të rrisë rritjen ekonomike deri në 3.7% në vitin 2025, megjithëse vlerësime të tjera sugjerojnë rritje më modeste prej 3.3%.
Raportin e plotë e gjeni këtu.
